Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 574/14 - wyrok Sąd Okręgowy w Przemyślu z 2014-10-16

Sygn. akt C 574/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2014

Sąd Okręgowy w Przemyślu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Jacek Saramaga

Protokolant: st. sekretarz sądowy Joanna Żygała

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2014 w Przemyślu na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej (...)z siedzibą w G.

przeciwko M. L. ­

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej M. L. na rzecz powoda Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej (...) w G. kwotę 96.811,23 (dziewięćdziesiąt sześć tysięcy osiemset jedenaście 23/100) złotych
z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego wynoszącej 12%,
z zastrzeżeniem zmiennej wysokości tej stopy procentowej począwszy od dnia 21 lipca 2014 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanej M. L. na rzecz powoda Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej (...)w G. kwotę 8.458 (osiem tysięcy czterysta pięćdziesiąt osiem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt I C 574/14

UZASADNIENIE
wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 16 października 2014 r.

Powód – Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa (...)w G. w pozwie z dnia 2 czerwca 2014 r. domagał się orzeczenia nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, aby pozwane M. L. i Z. W. solidarnie zapłaciły na jego rzecz kwotę 96.811,23 zł z odsetkami umownymi według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w danym okresie, ustalanej przez zarząd kasy dla pożyczek przeterminowanych, wynoszącej czterokrotność stopy lombardowej kredytu NBP, od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia na swoją rzecz od pozwanych zwrotu kosztów postępowania obejmującymi opłatę sądową od pozwu w kwocie 4.841 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł – w terminie 2 tygodni od daty otrzymania nakazu.

W razie wniesienia sprzeciwu, powód wniósł o rozpoznanie sprawy i zasądzenie od pozwanych powyższych kwot wraz z odsetkami i kosztami procesu oraz przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność powoda.

Uzasadniając żądanie pozwu, powód wskazał, że udzielił pozwanej M. L. pożyczki w kwocie 100.000 zł na podstawie umowy zawartej w dniu 19.10.209 r., która miała być spłacana w miesięcznych rata. Pozwana Z. W. poręczyła spłatę pożyczki. Pożyczka została udzielona przez dwóch pożyczkodawców – Towarzystwo (...) Sp. z o.o. oraz (...)w G.. W dniu 31.10.2012 Towarzystwo (...) Sp. z o.o. dokonało przelewu swojej wierzytelności z tytułu udzielonej pożyczki na rzecz (...) i tym samym ten ostatni stał się jedynym wierzycielem.

Zgodnie z umową w razie opóźnienia w spłacie pożyczki powodowi należały się umowne odsetki karne w wysokości ustalanej według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w danym okresie uchwalanej uchwałą Zarządu (...) dla należności przeterminowanych. Na dzień wniesienia pozwu wynosiły one czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. Pozwanych obciążały także, zgodnie z umową koszty upomnień i windykacji.

Jak wskazał powód w dalszej części pozwane nie regulowały raty pożyczki w ustalonych terminach, skutkiem czego powód dokonał wypowiedzenia umowy, które zostało doręczone pozwanej M. L.w dniu 11.09.2012 r. Następnie została ona wezwana do dobrowolnego uregulowania zadłużenia, czego nie uczyniła.

Na dochodzą należność składały się – kapitał pożyczki w kwocie 74.472,86 zł, odsetki karne wynikające z zaległości w spłacie pożyczki i naliczone od kwoty całego niespłaconego kapitału pożyczki od dnia następnego po wypowiedzeniu umowy i zwykłe naliczane zgodnie z treścią umowy w łącznej wysokości 2.338,37 zł.

Nakazem zapłaty z dnia 30 czerwca 2014 r. wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd nakazał pozwanym M. L. i Z. W., aby zapłaciły solidarnie powodowi kwotę 96.811,23 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 2 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty oraz koszty postępowania w łącznej kwocie 4.827,25 zł.

Od powyższego nakazu jedna pozwanych – M. L. złożyła sprzeciw w ustawowym terminie 14 dni, wobec czego w stosunku do niej nakaz zapłaty utracił moc zgodnie z art. 505 § 2 k.p.c. W stosunku do pozwanej Z. W. nakaz uprawomocnił się i ma skutek prawomocnego wyroku na podstawie art. 504 § 2 k.p.c.

Pozwana M. L. w sprzeciwie podniosła, ze dochodzona pozwem kwota jest niezgodna ze stanem faktycznym, podała także, czy czyniła kroki mające umożliwić jej spłatę pożyczki, ale w niższych rata niż przewidziane w umowie, gdyż pogorszyła się jej sytuacja finansowa.

Na rozprawie w dniu 16 października 2014 r. pozwana M. L. uznała powództwo co do zasady, nie negując wysokości dochodzonej przez powoda, wnosząc jednocześnie o rozłożenie jej spłaty na raty i niezasądzanie odsetek karnych od żądanej kwoty. Stanowisko swoje uzasadniała pogorszeniem sytuacji na rynku materiałów budowlanych i gorszą niż oczekiwała sytuacją finansową, która uniemożliwiła jej spłatę pożyczkę na warunkach i w terminach ustalonych w umowie pożyczki zawartej z powodem

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 19.10.2019 r. pozwana M. L. zawarła ze (...)w G.i(...)w G. umowę gospodarczej pożyczki konsorcjalnej nr (...) w łącznej kwocie 100.000 zł. Pożyczka składała się z dwóch części – pierwsza a kwocie 61.779,10 zł została udzielona przez Towarzystwo (...) Sp. z o.o. na okres 6 lat tj. od 19.10.2009 r. do 19.10.2015 r., druga w kwocie 38.220,90 udzielona została przez (...) na okres 3 lat tj. od 19.10.2009 r. do 19.10.2012 r. Powyższą pożyczkę poręczyła pozwana Z. W..

Oprocentowania pożyczki miało być zmienne i wynosiło w dacie zawarcia pożyczki(...) rocznie. Spłata pożyczki miała następować w ratach miesięcznych przy zapewnieniu przez pozwaną M. L. środków pieniężnych a rachunku bankowych, z które miały być pobierane wymagalne raty. Miesięczne raty pożyczki miały wynosić 2.179,58 zł. Pozwana Z. L. otrzymała regulamin udzielania pożyczek oraz plan spłaty pożyczki

Zgodnie z § 8 umowy w przypadku nieterminowej spłaty pożyczek należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną, zaś od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa o zapłatę od całości zadłużenia pobierane miały być odsetki według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP. Umowa przewidywała też możliwość wypowiedzenia umowy, między innymi w przypadku, gdy spłata nie przebiegała terminowo (§ 9 umowy). Termin do wypowiedzenia umowy wynosił 30 dni o czym pożyczkobiorca miał być informowany listem poleconym. Po upływie okresu wypowiedzenia pożyczkobiorca zobowiązany był do niezwłocznego zwrotu pożyczek wraz odsetkami oraz należnymi opłatami i prowizjami.

dowód: umowa pożyczki – k. 11-13; regulamin udzielania konsorcjonalnych pożyczek – k. 53-59, statu (...) im (...) – k. 60-66, plan spłaty pożyczki – k. 67-68;

M. L. prowadziła w tamtym okresie działalność gospodarczą – skład materiałów budowlanych. Wcześniej zaciągnęła kredyt hipoteczny na zakup nieruchomośco.

W trakcie trwania umowy pożyczki pozwana M. L. naruszyła jej warunki spłacając raty nieregularnie i nieterminowo. Powód wielokrotnie wzywał pozwaną M. L. do spłaty zaległych rat, każdorazowo informując o wysokości naliczanych odsetek umownych, karnych i kosztach windykacji. O zaległościach w spłacie pożyczki informowana była także każdorazowo Z. W. jako poręczyciel. Pierwsze takie pisma zostały wysłane do pozwanych już w maju 2010 r.

M. L. próbowała prowadzić z powodem negocjacje na temat zmiany zasad spłaty zaciągniętej pożyczki, proponując niższe raty, na co nie uzyskała zgody. Tłumaczyła swoje postępowanie załamaniem na rynku ukraińskim, na który sprzedawała większość towarów, a także faktem długiego oczekiwania (90 dni) na zwrot podatku VAT od towarów sprzedawanych zagranicę.

dowód: wezwania do zapłaty, zawiadomienia poręczyciela, potwierdzenia nadania przesyłek listami poleconymi – k. 104-152, zestawienie operacji na koncie M. L. – k. 69-96, zeznania M. L. – elektroniczny zapis rozprawy z 16.10.2014 [00:12:02-00:28:46]

Wobec naruszenia przez pozwaną M. L. warunków umowy pożyczki powódka wypowiedziała umowę pismem z dnia 6.09.2012, które zostało doręczone pozwanej 11.09.2012 r. Również 6.09.2012 r. o wypowiedzeniu umowy pożyczki została powiadomiona Z. W.

dowód: wypowiedzenie umowy pożyczki – k. 14, potwierdzenie odbioru – k. 15, zawiadomienie poręczyciela o wypowiedzeniu umowy pożyczki – k. 22;

W dniu 31.10.2012 r. pomiędzy (...) w G. oraz Towarzystwem (...) Sp. z o.o. w G. została zawarta umowa cesji praw na mocy, której Towarzystwo (...) Sp. z o.o. przelało na (...) prawa z tytułu umów pożyczek konsorcjalnych udzielonych w latach 2009 – 2012 wymienionych w załączniku nr(...)do umowy, w tym także umowy zawartej przez pozwaną M. L..

dowód: umowa cesji praw wraz z załącznikiem – k. 23-33;

Na dzień sporządzenia pozwu należność pozwanej M. L. wobec powoda (...) im. (...) w G., według wyliczeń własnych powoda, wynosiła łącznie 96.811,23 zł. Na kwotę tę składał się niespłacony kapitał pożyczki 74.472,86 zł, oraz odsetki w łącznej wysokości 22.338,37 zł. Na kwotę odsetek składały się 3.875,12 zł odsetek od pożyczki 69,95 zł odsetek karnych naliczonych do dnia wymagalności oraz 18.393,30 zł odsetek karnych od dnia wymagalności pożyczki do dnia wniesienia pozwu od zaległego kapitału.

Zgodnie z uchwałą nr (...)Zarządu (...)z 12.05.2009 r stopa procentowa należności przeterminowanych dla pożyczek udzielonych od 20.02.2006 r. wynosi czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP.

Pozwana Z. L. nadal prowadzi działalność gospodarczą, deklaruje spłatę zobowiązania wobec pozwanego w ratach po 1500 zł miesięcznie. Obroty firmy pozwanej kształtują się w zależności od miesiąca od 30.000 zł do 100.000 zł. Pozwana nie ma żadnych oszczędności, zatrudnia dwie osoby, jest właścicielem samochodu osobowego marki T. rok produkcji (...) i samochodu ciężarowego. Jest na etapie rozszerzania działalności gospodarczej – otwiera sklep internetowy.

dowód: uchwała Zarządu (...) nr (...) – k. 21, rozliczenie wysokości zadłużenia – k. 97-99; zeznania M. L. – elektroniczny zapis rozprawy z 16.10.2014 [00:12:02-00:28:46];

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów, których wiarygodności pozwana nie kwestionowała oraz na podstawie zeznań pozwanej, które są wiarygodne. Pozwana opisała okoliczności zaciągnięcia pożyczki, powody zaprzestania spłaty oraz swoją obecną sytuację finansową.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. W rozpatrywanej sprawie pozwana Z. L. nie kwestionowała wysokości swego zadłużenia wobec powoda w tej części uznając powództwa, domagała się jednak oddalenia powództwa w zakresie zasądzenia odsetek (umorzenie odsetek) i rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty.

W myśl. art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Strony łączyła umowa pożyczki, a zatem pozwana zgodnie z art. 354 § 1 k.c. powinna wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadami współżycia społecznego. Nie uczyniła tego, zatem powód miał podstawy do wypowiedzenia umowy i tym samym roszczenia stało się wymagalne. Wypowiedzenie umowy pożyczki skutkowało odstąpieniem powoda od wykonywania umowy z przyczyn przewidzianych w umowie – zawinionych przez pozwaną, która nie spłacała pożyczki terminowo, a w końcu zaprzestała spłaty całkowicie.

W świetle art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Jednocześnie zgodnie z § 2 tego przepisu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Wprawdzie pożyczka udzielona została udzielona pozwanej przez dwa podmioty, jednak na podstawie umowy cesji praw z 31.10.2012 r. całość wierzytelności z tytułu umowy została przeniesiona na powoda (...) w G. i tym samym to powód stałe się jedynym uprawnionych do żądania zwrotu pożyczki od pozwanej wraz z należnymi odsetkami.

Powód, zgodnie z § 8 umowy miał prawo w takie sytuacji naliczać odsetki według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, o czym pozwana wiedziała. Od dnia wniesienia powództwa odsetki w tej wysokości należały się od całości zadłużenia. Były one swoistą sankcją za niewykonanie umowy. W następstwie wypowiedzenia umowy niespłacone raty stawały się natychmiast wymagalne i oprocentowane zgodnie z § 8 umowy. Żądanie pozwanej „umorzenia”, a w istocie oddalenia powództwa o odsetki jest zatem pozbawione podstawy prawnej, zaś jej sytuacji finansowa nie może być dla Sądu wiążaca, gdyż jedynie powód jako strona umowa może odstąpić od spłaty tej części należności.

Powód miał też prawo do skapitalizowania należnych odsetek i domagania się od nich odsetek na podstawie art. 482 § 1k.c. na podstawie, którego od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa.

Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanej M. L. na rzecz powoda(...) w G. łączną kwotę 96.811,23 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (3%) wynoszącej na dzień wydania wyroku 12% (vide: uchwała nr 6/2014 Rady Polityki Pieniężnej z 8.10.2014 - Dziennik Urzędowy NBP z 8.10.2014 r.). Powyższa kwota została zasądzona z odsetkami od dnia doręczenia pozwanej odpis pozwu jako dnia opóźnienia pozwanej w spełnieniu dochodzonego świadczenia. Powództwo oddalono jedynie w zakresie odsetek za okres o 2.06.2014 r. do dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanej.

Na podstawie art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych przypadkach Sąd może w wyroku zasądzone świadczenie rozłożyć na raty. W ocenie Sądu taki wypadek nie zaistniał w niniejszej sprawie. Zważyć należy, że pozwana w chwili zaciągania zobowiązania była już zadłużona, była i jest przedsiębiorcą, w kryzys w branży budowalnej nie rozpoczął się w 2009 a co najmniej 2 lata wcześniej. Nie przekonuje także tłumaczenie pozwanej odnośnie oczekiwania na zwrot podatku VAT za towar sprzedawany za granicę. Jako osoba prowadząca działalność gospodarczą i handel z Ukrainą pozwana była z pewnością świadoma przepisów dotyczących okresu oczekiwania na zwrot tego podatku przez właściwe organy. Uwzględnienie żądania pozwanej rozłożenia pożyczki na raty rzędu 1000-1500 zł miesięcznie i dodatkowo oddalenie powództwa o odsetki spowodowałoby, że wyrokiem sądowym uzyskała ona znacznie lepsze warunki spłaty niż w umowie, co stanowiłoby swoistą premię za niewykonanie umowy. Z tych względów Sąd nie rozłożył zasądzonego świadczenia na raty.

W sytuacji, gdy pozwana przegrała sprawę w całości, Sąd zasądził od niej na rzecz powoda na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. poniesione koszty procesu w łącznej kwocie 8.458 zł, na które składa się opłata sądowa od pozwu w kwocie 4.841 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika z opłatą skarbową w łącznej kwocie 3617 zł.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agata Pruchnik
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Przemyślu
Osoba, która wytworzyła informację:  Jacek Saramaga
Data wytworzenia informacji: